- De ministers van Landbouw van de Europese Uni stemmen vrijdag over een verlenging van het gebruik van glyfosaat, een onkruidverdelger die mogelijk zeer schadelijk is voor mens en natuur.
- Landbouwminister Adema zal zich, ondanks zware druk vanuit de Tweede Kamer, vrijdag van stemming onthouden.
- Binnen de EU behoort Nederland tot de grootverbruikers van glyfosaat.
- Lees ook: Tweede Kamer oefent druk uit op minister van Landbouw Adema om in Europees verband tegen gebruik van omstreden onkruidverdelger glyfosaat te stemmen
Een grote meerderheid van de landen van de Europese Unie (EU) gaat naar verwachting het gebruik van de omstreden onkruidverdelger glyfosaat langer steunen, gaf Eurocommissaris Stella Kyriakides begin deze maand aan.
De ministers van Landbouw van de EU stemmen op vrijdag 13 oktober over een verlenging van de toestemming voor het gebruik van het middel, dat mogelijk zeer schadelijk is voor zowel de natuur als de mens.
De Europese Commissie wil het gebruik van glyfosaat nog eens tien jaar toestaan, ook al is daartegen veel weerstand. Sommige onderzoekers denken dat het middel kankerverwekkend is en de ziekte van Parkinson kan veroorzaken. Bovendien zou het een verwoestende werking hebben op de soortenrijkdom in de natuur.
Maar een grote meerderheid van de EU-landen ziet voor die schadelijkheid te weinig wetenschappelijk bewijs en stemt daarom voor de verlenging.
De Nederlandse minister van Landbouw Piet Adema heeft, tot ongenoegen van de Tweede Kamer, besloten om zich van stemming te onthouden vrijdag. D66, GroenLinks-PvdA en Partij voor de Dieren dienden woensdagavond een motie in waarin Adema "met klem" wordt verzocht alsnog tegen te stemmen in de EU. Adema gaat de wens van de drie partijen niet inwilligen.
Gebruik van glyfosaat en herbiciden in de Europese Unie per land
Nederland behoort binnen Europa tot de grotere verbruikers van glyfosaat, zo blijkt uit eerder onderzoek uit 2020 van wetenschappers van de onder meer de universiteiten van Gent, Leuven en een onderzoekscentrum voor de landbouw uit Litouwen.
De onderstaande grafiek uit het onderzoek laat zien hoe hoog het verbruik van glyfosaat per hectare is in verschillende landen van de EU. Denemarken staat hier bovenaan, gevolgd door Polen, Cyprus, Nederland en Portugal.
Gebruik glyfosaat in de traditionele landbouw per hectare in de EU
In het onderzoek is ook breder gekeken naar het gebruik van herbiciden, ofwel chemische bestrijdingsmiddelen voor planten. In de grafiek hieronder is opnieuw het verbruik per hectare per land genomen.
Hier staat Nederland op de tweede plaats na België.
Gebruik herbiciden in de traditionele landbouw per hectare in de EU
Volgens de Land- en Tuinbouw Organisatie Nederland (LTO) zou het verbieden van het gebruik van glyfosaat door de EU grote gevolgen hebben voor de Nederlandse boeren.
"Afschaffing leidt niet alleen tot meerkosten voor producenten en consumenten, maar heeft ook gevolgen voor het milieu. Minder glyfosaat gaat hand in hand met meer CO2-uitstoot", stelde Ron Mulders, voorzitter van de Nederlandse Fruittelers Organisatie, op de website van LTO.
Geen Europees bewijs voor schadelijkheid glyfosaat
Niet alleen in Europa ligt glyfosaat onder vuur, in de VS is het middel al onderwerp van meerdere rechtszaken. Zo is de Duitse chemiereus Bayer, eigenaar van glyfosaatproducent Monsanto, in de Verenigde Staten tot twee keer toe veroordeeld tot het betalen van flinke schadevergoedingen.
Ook trof het bedrijf een miljardenschikking in tienduizenden Amerikaanse rechtszaken van mensen die claimen dat ze kanker door het middel hebben gekregen.
Maar Adema schrijft in een brief aan de Tweede Kamer over de stemming dat hij niet overtuigd is door het bewijs dat zou moeten aantonen dat het middel daadwerkelijk gezondheidsschade veroorzaakt.
"Ik vind het essentieel om bij besluitvorming over dergelijke complexe, technisch/inhoudelijke dossiers te blijven steunen op onafhankelijke en wetenschappelijke adviezen van daartoe aangewezen instanties. Uit de bevindingen van de European Food Safety Authority (EFSA), gebaseerd op de meest actuele stand van de wetenschap en beoordeling van 2.400 wetenschappelijke studies, waarvan circa 800 uit onafhankelijke wetenschappelijke literatuur, blijkt dat er geen kritieke zorgpunten voortkomen uit de herbeoordeling van glyfosaat."
